Zwolle heeft energietransitie en klimaatadaptatie benoemd als strategische opgaven voor de stad.

Mondiaal is het streven om in 2050 de opwarming van de aarde te beperken tot ruim onder de twee graden Celsius. Dat vraagt om een drastische reductie van het gebruik van fossiele energie, tot dichtbij nul in het jaar 2050. In Zwolle hebben we de ambitie vastgesteld dat we uiterlijk in 2050 energieneutraal willen zijn. Als tussenstap op weg naar 2050 hebben we afgesproken dat in 2025 de hoeveelheid CO2-uitstoot in vergelijking met 1990 25% lager ligt en dat we 25% van de totale energievraag op duurzame wijze opwekken. Daarmee ligt ook de doelstelling uit het regeerakkoord, een CO2-reductie van 49% in 2030, binnen bereik. Het besluit van de regering om op termijn de gaswinning in Groningen volledig te stoppen, geeft extra urgentie aan de overgang naar een duurzame energievoorziening. Daarbij beschouwen we de omslag naar een duurzame stad ook als een kans: een mogelijkheid om sociale en economische meerwaarde te creëren voor Zwolle.

Zwolle is, net als andere steden en dorpen, kwetsbaar voor klimaatverandering: er komt extremer weer en meer water over de rivieren, droogte en hitte komen vaker en extremer voor. Daarbij komt dat Zwolle extra kwetsbaar is door haar ligging in de delta van IJssel, Vecht en weteringen. Dat betekent dat Zwolle voor een flinke opgave staat om in de toekomst een leefbare en economisch krachtige deltastad te blijven. Eén simpele oplossing om Zwolle voor deze opgave volstaat niet. Er zijn vele maatregelen nodig van delta tot dakgoot: de nieuwe deltawerken in de steden. Maatregelen die verkoeling bieden op een hete zomerdag, die huizen beschermen tegen teveel of juist te weinig (grond)water, die regenwater afvoeren bij een hoosbui, die de kans op een overstroming beperken, die bomen en planten beschermen. Meer dan de helft van de stad is particulier terrein. Dat betekent dat niet alleen de overheden voor deze opgave staan, maar dat bewoners, overheden, ondernemers, onderwijs- en kennisinstellingen samen aan de slag moeten.
Wij hebben de ambitie om in 2050 Zwolle klimaatbestendig te hebben ingericht en daarmee veilig voor overstroming en aangepast aan extreem weer.  Wij maken de komende jaren werk van verzilvering van dat koploperschap, ‘resilience’ (veerkracht) is een belangrijk internationaal ‘selling point’ van (de regio) Zwolle. Wij zien het als een structurele opgave om koploper op dit gebied te blijven. Daarmee dragen wij bij aan een toekomstbestendige ontwikkeling van Zwolle.

Een toekomstbestendige stad geeft de rijkdommen van de biodiversiteit door aan toekomstige generaties. Het groene/blauwe netwerk van de stad, essentieel voor het op peil houden en versterken van deze biodiversiteit, levert een substantiële bijdrage aan de opgaven van klimaatadaptatie in Zwolle. De uitvoering van de visie op de ondergrond levert eveneens belangrijke bijdragen aan kansen voor klimaatadaptatie en energietransitie.

Om haar ambities op het gebied van klimaat, energie en ook circulariteit te kunnen realiseren zal de gemeente Zwolle de komende jaren een grotere inspanning moeten leveren dan nu.

Energietransitie
In 2025 wekken we 25% van het Zwolse energiegebruik duurzaam op binnen Zwolle en de hoeveelheid CO2-uitstoot ligt in vergelijking met 1990 25% lager. In 2050 zijn we als stad geheel aardgasvrij en energieneutraal. Concreet betekent dit voor 2025 een besparingsdoelstelling van 1600 TJ/per jaar en dat we jaarlijks 1200 TJ duurzame energie opwekken. We streven ernaar dit zo te realiseren dat er ook sociaal economische meerwaarde ontstaat voor de inwoners van Zwolle. Bij de kaderstellende nota’s onder doel 6.4.1 vindt u de monitor waarin de laatste stand van zaken staan gemeld. Om de ontwikkeling te blijven volgen wordt een jaarlijkse energietransitie monitor uitgevoerd.
Klimaatadaptatie
De afgelopen tien jaar is in Zwolle en de regio al hard gewerkt om extremer weer op te kunnen vangen en mee te koppelen met de groei van de stad. We hebben geïnvesteerd in veel projecten: van een klimaatbestendige straat en geveltuintjes tot de aanleg van de Pannenkoekendijk en de klimaat adaptieve ontwikkeling van Breezicht in Stadshagen, in totaal meer dan 100 projecten. Daarnaast heeft Zwolle op landelijk niveau, onder andere als trekker van de Citydeal Klimaatadaptatie, invloed uit kunnen oefenen op het rijksbeleid en hebben wij ons kunnen laten zien, onder andere met het bidbook voor het Global Centre (GCECA) en de organisatie van het Deltacongres in 2018. Op internationaal gebied doen wij mee in een internationale samenwerking met Breda en de Poolse stad Wroclaw, was Zwolle samen met Kampen initiatiefnemer van de Charter of Kampen en zijn wij actief binnen het Europese programma CATCH. Deze ervaringen hebben er toe geleid dat wij nu als één van de eerste gemeenten in Nederland een (Zwolse) Adaptatie Strategie (ZAS) hebben vastgesteld, waarin een langjarige strategie is verwoord om de verandering van het klimaat als stad te kunnen opvangen. Nog nergens in Nederland is de data zo gedetailleerd toegepast. Zo kunnen we de komende decennia verder bouwen aan een waterrobuust, klimaatbestendig en vooral leefbaar Zwolle 2050 en blijven wij één van de koplopers in Nederland op het gebied van klimaatadaptatie.

Biodiversiteit
Het Planbureau voor de Leefomgeving voorspelt wereldwijd een afname van de biodiversiteit van 10% de komende 40 jaar. Veroorzakers zijn landbouw, de verdere verstedelijking, bosbouw en visserij, de watersector en ook de energie- en vervoerssector (vooral als gevolg van de bijdrage aan de opwarming van het klimaat). Biodiversiteit is randvoorwaarde voor ons voortbestaan, en heeft daarnaast een intrinsieke waarde. In Nederland is de algemene trend dat de biodiversiteit vooral in het agrarisch gebied sterk afneemt. Hierdoor is de biodiversiteit in stad relatief gezien al hoger.  
In de stad Zwolle en de direct aangrenzende stadsrandgebieden is de biodiversiteit hoog. Dit heeft o.a. te maken met de goede dooradering van de stad met de een groenblauwe structuur (Groene Vingers) en de gevarieerde landschappelijke ligging. Ook pleegt Zwolle grote inzet op verbetering van de biodiversiteit. Voor het buitengebied zijn de provincie en de boerenorganisaties belangrijke partners.